درد کمر یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که افراد در سنین مختلف با آن مواجه می‌شوند. این درد ممکن است ناشی از آسیب دیسک، التهاب ریشه‌های عصبی یا تنگی کانال نخاع باشد و زندگی روزمره را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. تزریق اپیدورال درد کمر یکی از روش‌های درمانی مداخله‌ای است که به منظور کاهش التهاب و درد در ناحیه کمر به کار می‌رود. این روش کم‌تهاجمی می‌تواند در بسیاری از موارد به کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
در این مقاله از دکتر صنعت کار به بررسی کامل تزریق اپیدورال برای درمان درد کمر، روش انجام، مزایا، محدودیت‌ها و نکات مهم آن می‌پردازیم.
تزریق اپیدورال چیست؟
تزریق اپیدورال به معنای تزریق دارو در فضای اپیدورال ستون فقرات است. فضای اپیدورال منطقه‌ای است که اطراف غشای محافظ نخاع و ریشه‌های عصبی را فرا گرفته است. در این فضا داروهای ضد التهاب کورتونی و گاهی بی‌حس‌کننده موضعی تزریق می‌شوند تا التهاب عصبی کاهش یافته و درد تسکین یابد.
موارد استفاده از تزریق اپیدورال
- دردهای ناشی از فتق دیسک کمر
- درد ناشی از تنگی کانال نخاع
- دردهای رادیوکولوپاتی (درد منتشر شده به پاها)
- دردهای مزمن پس از جراحی ستون فقرات (دردهای بعد از عمل جراحی)
- التهاب ناشی از فشار روی ریشه‌های عصبی
روش انجام تزریق اپیدورال
تزریق معمولا تحت راهنمایی تصویربرداری فلوروسکوپی (رادیوگرافی زنده) انجام می‌شود تا دقت تزریق افزایش یابد و خطرات کاهش پیدا کند. مراحل کلی عبارتند از:
- بیمار در موقعیت مناسب (معمولا به شکم خوابیده) قرار می‌گیرد.
- محل تزریق با ماده ضدعفونی تمیز می‌شود و بی‌حسی موضعی داده می‌شود.
- سوزن به آرامی وارد فضای اپیدورال می‌شود.
- داروی ضد التهاب کورتون و بی‌حس‌کننده موضعی تزریق می‌شود.
- بیمار برای چند دقیقه تحت نظر قرار می‌گیرد و سپس مرخص می‌شود.
انواع تزریق اپیدورال
- تزریق اپیدورال از راه خلفی (Interlaminar): دارو به طور مستقیم در فضای اپیدورال بین مهره‌ها تزریق می‌شود.
- تزریق اپیدورال از راه جانبی (Transforaminal): دارو به نزدیکی ریشه عصبی وارد می‌شود که دقت بیشتری دارد و مستقیما روی عصب اثر می‌گذارد.
- تزریق اپیدورال از راه ساکرال (Caudal): دارو از طریق کانال ساکرال (نزدیک به پایین ستون فقرات) تزریق می‌شود و برای درمان دردهای گسترده استفاده می‌شود.
مزایای تزریق اپیدورال
- کاهش التهاب و فشار روی ریشه‌های عصبی
- تسکین سریع درد در بسیاری از بیماران
- روشی کم‌تهاجمی و بدون نیاز به جراحی
- کاهش نیاز به داروهای مسکن سیستمیک و عوارض آنها
- امکان تکرار تزریق در صورت نیاز
جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد عمل بسته دیسک کمر به این لینک مراجعه نمایید.
مدت زمان تاثیر تزریق اپیدورال
تاثیر تزریق اپیدورال معمولاً ظرف چند روز تا چند هفته پس از انجام تزریق ظاهر می‌شود. مدت زمان اثربخشی آن متفاوت است و می‌تواند از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. برخی بیماران نیاز به تکرار تزریق در فواصل منظم دارند تا کنترل درد ادامه یابد. لازم است بدانید که تزریق اپیدورال درمان قطعی بیماری نیست بلکه روشی برای مدیریت و کاهش درد است.
عوارض و خطرات تزریق اپیدورال
هر چند تزریق اپیدورال روشی کم‌خطر است اما ممکن است عوارضی شامل موارد زیر داشته باشد:
- عفونت در محل تزریق
- خونریزی
- سردرد ناشی از نشت مایع مغزی نخاعی (CSF Leak)
- واکنش به داروهای تزریق شده
- آسیب عصبی نادر
- افزایش موقت درد پس از تزریق
با انتخاب پزشک متخصص و انجام تزریق تحت راهنمایی تصویربرداری، ریسک عوارض به حداقل می‌رسد.
ورزش و فعالیت پس از تزریق اپیدورال
بلافاصله پس از تزریق بهتر است استراحت نسبی داشته باشید و از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید. معمولاً پزشک پس از چند روز فیزیوتراپی و تمرینات کششی و تقویتی را توصیه می‌کند تا عملکرد کمر بهبود یابد و از بازگشت درد جلوگیری شود. انجام منظم ورزش‌های مخصوص ستون فقرات، تقویت عضلات کمر و اصلاح وضعیت بدن در بلندمدت نقش مهمی در بهبود و پیشگیری از عود درد دارند.
چه کسانی کاندیدای مناسب تزریق اپیدورال هستند؟
- بیماران با درد شدید و مداوم ناشی از فشار روی ریشه‌های عصبی
- کسانی که به داروهای مسکن پاسخ کافی نداده‌اند.
- افرادی که نمی‌خواهند یا نمی‌توانند جراحی انجام دهند.
- بیمارانی که درد آنها ناشی از تنگی کانال نخاع یا فتق دیسک است.
نتیجه‌گیری
تزریق اپیدورال یک روش درمانی موثر و کم‌تهاجمی برای کاهش درد کمر و پاهای ناشی از فتق دیسک، تنگی کانال نخاع و التهاب ریشه‌های عصبی است. با کاهش التهاب و فشار روی عصب‌ها، این روش به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کند. البته تزریق اپیدورال بخشی از یک برنامه درمانی جامع است که باید با فیزیوتراپی و اصلاح سبک زندگی همراه شود. پیگیری منظم و مشاوره با پزشک متخصص جهت ارزیابی نتایج و نیاز به تزریق مجدد ضروری است.
