یکی از روش‌های نوین در درمان مشکلات دیسک بین مهره‌ای که در سال‌های اخیر توجه بسیاری از متخصصان و بیماران را به خود جلب کرده است استفاده از ماده‌ای به نام دیسکوژل می‌باشد این روش درمانی که به عنوان یکی از جایگزین‌های کم تهاجمی جراحی سنتی شناخته می‌شود توانسته است در کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیرون زدگی یا فتق دیسک نقش مؤثری ایفا کند در این مقاله از دکتر صنعت کار، به صورت جامع به بررسی درمان با دیسکوژل نحوه انجام آن مزایا و معایب کاربردها و مراقبت‌های قبل و بعد از انجام این روش خواهیم پرداخت.
دیسکوژل چیست؟
دیسکوژل یک ماده شیمیایی است که از ترکیب نوعی الکل و ریزذراتی از جنس تنگستن یا سایر مواد سازگار با بدن ساخته شده است این ماده به صورت ژل در ناحیه آسیب دیده دیسک تزریق می‌شود و هدف اصلی آن کاهش فشار داخل دیسک و جلوگیری از پیشرفت آسیب است این روش با استفاده از تصویربرداری دقیق مانند فلوروسکوپی یا سی تی اسکن و به صورت سرپایی انجام می‌شود و بیمار معمولاً پس از مدت کوتاهی می‌تواند به فعالیت‌های روزمره بازگردد
کاربرد دیسکوژل در درمان فتق دیسک
یکی از مهم‌ترین کاربردهای دیسکوژل درمان فتق یا بیرون زدگی دیسک در ناحیه‌های گردن یا کمر می‌باشد در این حالت دیسک بین مهره‌ای به دلیل تخریب یا پارگی به اطراف فشار وارد می‌کند که باعث درد بی‌حسی یا ضعف در اندام‌ها می‌شود تزریق دیسکوژل به مرکز دیسک باعث کاهش فشار داخلی آن شده و به تدریج از میزان فشار روی ریشه‌های عصبی می‌کاهد در نتیجه درد و علائم دیگر کاهش می‌یابند
نحوه انجام تزریق دیسکوژل
درمان با دیسکوژل تحت شرایط کاملاً استریل و در یک مرکز تخصصی صورت می‌گیرد ابتدا بیمار تحت بی‌حسی موضعی قرار می‌گیرد و از طریق یک سوزن باریک ماده دیسکوژل به درون دیسک آسیب دیده تزریق می‌شود این فرایند با راهنمایی تصویربرداری انجام می‌شود تا دقت و ایمنی درمان تضمین گردد پس از تزریق بیمار برای مدت کوتاهی تحت نظر قرار می‌گیرد و معمولاً همان روز مرخص می‌شود
مزایای درمان با دیسکوژل
یکی از مهم‌ترین مزایای این روش غیر تهاجمی بودن آن است بیمار نیازی به جراحی باز ندارد و عوارض ناشی از عمل جراحی مانند عفونت یا خونریزی به حداقل می‌رسد از سوی دیگر دوران نقاهت پس از تزریق بسیار کوتاه‌تر از روش‌های جراحی است و بیمار معمولاً در مدت زمان کمی می‌تواند به زندگی عادی خود بازگردد همچنین این روش در افرادی که امکان جراحی ندارند یا تمایلی به آن ندارند گزینه مناسبی به شمار می‌رود
افراد مناسب برای درمان با دیسکوژل
دیسکوژل برای افرادی مناسب است که دچار فتق دیسک خفیف تا متوسط هستند و به درمان‌های غیر تهاجمی مانند فیزیوتراپی دارو یا استراحت پاسخ مناسبی نداده‌اند این روش به ویژه برای افرادی که علائم شدید عصبی مانند بی‌حسی یا درد تیرکشنده دارند می‌تواند مؤثر باشد البته انتخاب بیمار باید با دقت و زیر نظر پزشک متخصص صورت گیرد
موارد منع استفاده از دیسکوژل
گرچه این روش در بسیاری از بیماران نتیجه مثبتی دارد اما در برخی موارد نباید از آن استفاده شود از جمله در افرادی که دچار عفونت فعال هستند یا در ناحیه مورد نظر التهاب شدید دارند همچنین در صورت وجود ناپایداری ستون فقرات یا مواردی که دیسک به صورت کامل پاره شده باشد درمان با دیسکوژل توصیه نمی‌شود
مراقبت‌های قبل از تزریق دیسکوژل
پیش از انجام این درمان بیمار باید تحت ارزیابی کامل قرار گیرد پزشک با بررسی پرونده پزشکی بیمار و انجام تصویربرداری‌های لازم از مناسب بودن وی برای این درمان اطمینان حاصل می‌کند همچنین ممکن است از بیمار خواسته شود که چند ساعت پیش از تزریق ناشتا باشد و داروهای خاصی را مصرف نکند
همچنین می‌توانید برای کسب اطلاعات درباره درمان درد کمر بدون جراحی روی لینک کلیک کنید.
مراقبت‌های بعد از تزریق دیسکوژل
پس از تزریق بیمار باید برای مدت کوتاهی استراحت کرده و از انجام فعالیت‌های سنگین پرهیز کند در روزهای اول ممکن است کمی درد یا احساس فشار در ناحیه درمان وجود داشته باشد که معمولاً طی چند روز کاهش می‌یابد پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش التهاب و درد تجویز کند همچنین توصیه می‌شود بیمار برنامه فیزیوتراپی منظم داشته باشد تا بهبودی سریع‌تر حاصل شود
مقایسه دیسکوژل با روش‌های دیگر درمان دیسک
دیسکوژل در مقایسه با درمان‌هایی مانند جراحی باز یا لیزر دیسک دارای مزایایی چون کمتر بودن خطرات و هزینه‌هاست همچنین در مقایسه با درمان‌های محافظه‌کارانه مانند فیزیوتراپی یا دارو درمانی اثربخشی سریع‌تری دارد البته این روش جایگزین کامل جراحی یا سایر درمان‌ها نیست بلکه باید بر اساس شرایط هر فرد تصمیم‌گیری شود
نقش دیسکوژل در پیشگیری از جراحی
در بسیاری از بیماران که از انجام عمل جراحی واهمه دارند یا شرایط انجام آن را ندارند دیسکوژل می‌تواند یک گزینه مناسب برای جلوگیری از پیشرفت بیماری و نیاز به جراحی باشد با این روش می‌توان فشار روی ریشه‌های عصبی را کاهش داده و بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی بیمار ایجاد کرد
هزینه و دسترسی به درمان با دیسکوژل
هزینه درمان با دیسکوژل نسبت به روش‌های جراحی کمتر است اما بستگی به مرکز درمانی و شرایط بیمار دارد این روش در بسیاری از کلینیک‌های تخصصی درد یا مراکز ستون فقرات در دسترس است و در صورت انتخاب صحیح بیمار می‌تواند جایگزین مناسبی برای روش‌های پیچیده‌تر باشد
عوارض احتمالی تزریق دیسکوژل
مانند هر روش درمانی دیگر تزریق دیسکوژل نیز می‌تواند با عوارضی همراه باشد اگرچه این عوارض نادر هستند اما ممکن است شامل درد موقتی در ناحیه تزریق واکنش‌های التهابی یا در موارد نادر عفونت باشند رعایت اصول استریل و انتخاب پزشک با تجربه می‌تواند احتمال بروز این عوارض را به حداقل برساند
نقش فیزیوتراپی در تکمیل درمان با دیسکوژل
پس از درمان با دیسکوژل انجام فیزیوتراپی یکی از عوامل مهم در بهبودی کامل است تمرینات مناسب می‌تواند به تقویت عضلات اطراف ستون فقرات کمک کرده و فشار روی دیسک را کاهش دهد همچنین فیزیوتراپی باعث بهبود دامنه حرکت و پیشگیری از بازگشت علائم می‌شود بنابراین همکاری بیمار با تیم درمانی در این مرحله ضروری است
پیشرفت‌های علمی و آینده درمان با دیسکوژل
با گذشت زمان و پیشرفت فناوری استفاده از دیسکوژل نیز دستخوش بهبودهایی شده است در حال حاضر انواع مختلفی از این ماده با ویژگی‌های متفاوت در حال آزمایش و تولید هستند که می‌توانند اثربخشی بیشتر و عوارض کمتر داشته باشند همچنین بررسی‌های علمی متعدد در حال انجام هستند تا کاربردهای جدیدتری برای این ماده در درمان دیگر اختلالات ستون فقرات شناسایی شود
نتیجه گیری
دیسکوژل یکی از روش‌های نوین و کم تهاجمی در درمان مشکلات دیسک بین مهره‌ای به ویژه فتق دیسک می‌باشد که با تزریق مستقیم به درون دیسک باعث کاهش فشار و بهبود علائم می‌شود این روش به دلیل مزایایی مانند عدم نیاز به جراحی دوران نقاهت کوتاه و اثربخشی قابل قبول توانسته جایگاه ویژه‌ای در درمان بیماری‌های ستون فقرات پیدا کند البته انتخاب صحیح بیمار و انجام این درمان توسط پزشک متخصص و مجرب نقش اساسی در موفقیت آن دارد رعایت مراقبت‌های قبل و بعد از درمان به همراه همکاری در برنامه فیزیوتراپی می‌تواند نتایج درمانی را بهبود بخشد در نهایت دیسکوژل می‌تواند به عنوان یک گزینه مؤثر در مدیریت درد دیسک و جلوگیری از جراحی‌های پرهزینه و پرریسک مورد توجه قرار گیرد
