کمردرد یکی از شایعترین شکایات پزشکی در سراسر جهان است که بسیاری از افراد را در سنین مختلف درگیر میکند این درد میتواند ناشی از عوامل متعددی باشد که یکی از مهمترین آنها بیرونزدگی یا آسیبدیدگی دیسک کمر است دیسک کمر ساختاری مهم در ستون فقرات است که در صورت آسیب میتواند بر اعصاب اطراف فشار وارد کرده و منجر به درد مزمن ضعف عضلانی بیحسی و محدودیت در حرکت شود.
در گذشته روشهای درمانی برای این نوع آسیبها محدود به دارو درمانی فیزیوتراپی یا جراحی باز بودند اما با پیشرفتهای علم پزشکی راهکارهای نوین و کمتهاجمیتری معرفی شدهاند که یکی از مهمترین آنها عمل لیزر دیسک است عمل لیزر دیسک کمر به عنوان یکی از روشهای درمان بسته و پیشرفته در سالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است این روش بدون نیاز به جراحی گسترده با کمترین آسیب به بافتهای اطراف انجام میشود و به بیماران امکان بازگشت سریعتر به زندگی عادی را میدهد.
در این مقاله از دکتر صنعت کار، به صورت جامع و مفصل به بررسی عمل لیزر دیسک میپردازیم و جنبههای مختلف آن شامل تعریف نحوه انجام مزایا معایب موارد استفاده مراقبتهای پس از عمل و نکات مهم را با زبانی ساده و روان شرح میدهیم.
لیزر دیسک چیست و چگونه عمل میکند؟
عمل لیزر دیسک کمر روشی نوین برای درمان بیرونزدگی دیسک است که در آن از پرتوهای لیزر با انرژی مشخص استفاده میشود تا بخشی از هسته داخلی دیسک که بیرونزده و به ریشههای عصبی فشار وارد میکند تبخیر شود این تبخیر با کاهش حجم دیسک همراه است و در نتیجه فشار از روی اعصاب برداشته میشود
در این روش بدون نیاز به برش وسیع پوست یا آسیبزدن به عضلات و استخوانها از یک سوزن نازک استفاده میشود که از طریق پوست به دیسک هدایت شده و سپس پرتو لیزر از درون آن ساطع میشود این تکنولوژی با استفاده از هدایت تصویربرداری مانند فلوروسکوپی یا سی تی اسکن با دقت بسیار بالا انجام میشود
نحوه انجام عمل لیزر دیسک کمر
پیش از شروع عمل بیمار مورد ارزیابی کامل بالینی و تصویربرداری مانند ام آر آی قرار میگیرد تا محل دقیق آسیب مشخص شود عمل لیزر دیسک معمولاً در محیط کلینیک یا بیمارستان به صورت سرپایی انجام میشود و نیازی به بیهوشی عمومی ندارد بلکه از بیحسی موضعی استفاده میشود تا بیمار در حین عمل هوشیار بوده و بدون درد باشد
سوزن مخصوص به آرامی و با هدایت تصویری وارد دیسک آسیبدیده میشود سپس فیبر نازک لیزر از طریق سوزن وارد فضای دیسک میشود و انرژی لیزر با کنترل دقیق ساطع میشود این انرژی موجب تبخیر بخشی از هسته دیسک میشود که باعث کاهش حجم و در نتیجه کاهش فشار بر اعصاب میگردد کل فرآیند معمولاً در زمان کوتاهی انجام میشود و پس از پایان کار بیمار میتواند پس از مدتی استراحت محل را ترک کند
موارد کاربرد عمل لیزر دیسک
عمل لیزر دیسک برای بیمارانی مناسب است که دچار علائم مزمن ناشی از بیرونزدگی دیسک هستند اما نمیخواهند یا نمیتوانند تحت جراحی باز قرار بگیرند موارد زیر از مهمترین شرایطی هستند که در آنها لیزر دیسک کاربرد دارد
درد مزمن کمر یا سیاتیک که با درمانهای دارویی و فیزیوتراپی کنترل نشده باشد
بیرونزدگی متوسط دیسک که منجر به فشار بر ریشه عصبی شده باشد
عدم وجود تنگی شدید کانال نخاع یا بیثباتی شدید مهرهها
عدم تمایل بیمار به جراحی باز به دلایل شخصی یا پزشکی
همچنین میتوانید برای کسب اطلاعات درباره درمان درد کمر بدون جراحی روی لینک کلیک کنید.
مزایای عمل لیزر دیسک کمر
عمل لیزر دیسک مزایای بسیاری دارد که آن را نسبت به روشهای تهاجمیتر به گزینهای محبوب تبدیل کرده است این مزایا شامل موارد زیر میشوند:
عدم نیاز به برشهای وسیع پوستی که باعث کاهش خطر عفونت و خونریزی میشود
زمان کوتاه عمل و امکان ترخیص در همان روز
دوره نقاهت بسیار کوتاه و بازگشت سریعتر به فعالیتهای روزمره
کاهش قابل توجه درد پس از مدت کوتاه
عدم نیاز به بیهوشی عمومی که برای برخی بیماران پرخطر مناسب است
دقت بالا در هدفگیری و درمان محل آسیبدیده
معایب و محدودیتهای عمل لیزر دیسک
اگرچه این روش مزایای زیادی دارد اما مانند هر روش درمانی دیگری محدودیتهایی نیز دارد که باید مورد توجه قرار گیرد
برای همه بیماران مناسب نیست به ویژه افرادی که دیسک آنها دچار پارگی شدید یا تنگی شدید کانال نخاعی هستند
در صورت عدم رعایت توصیههای بعد از عمل احتمال عود علائم وجود دارد
در برخی موارد ممکن است نیاز به تکرار درمان یا استفاده از روشهای مکمل وجود داشته باشد
اثر بخشی این روش در صورتی که به درستی انتخاب نشود ممکن است محدود باشد
مراقبتهای پس از عمل لیزر دیسک
رعایت نکات مراقبتی پس از عمل تأثیر زیادی در نتیجه درمان دارد برخی از مهمترین توصیهها عبارتند از
استراحت به مدت کوتاه و پرهیز از فعالیتهای سنگین در روزهای ابتدایی
استفاده از داروهای تجویزشده برای کنترل درد و التهاب
شروع فیزیوتراپی یا تمرینات سبک به تدریج و با نظر پزشک
پرهیز از نشستن یا ایستادن طولانی در هفتههای نخست
رعایت وضعیت بدنی مناسب در زمان راه رفتن نشستن و خوابیدن
تغذیه مناسب و کنترل وزن برای کاهش فشار بر ستون فقرات
مقایسه لیزر دیسک با سایر روشهای درمانی
لیزر دیسک در مقایسه با جراحی باز دیسک مزایای متعددی دارد از جمله اینکه آسیب کمتری به بدن وارد میکند خطر عفونت و عوارض بعد از عمل کمتر است و بیمار سریعتر بهبود مییابد در مقایسه با تزریق اوزون یا دیسکوژل نیز میتوان گفت که لیزر دیسک دقت بیشتری دارد و در صورت انتخاب مناسب بیمار نتایج پایدارتری ارائه میدهد
اما باید توجه داشت که انتخاب بهترین روش به تشخیص صحیح پزشک متخصص بستگی دارد و گاهی ترکیب چند روش مانند لیزر همراه با فیزیوتراپی یا اوزوندرمانی میتواند نتایج بهتری داشته باشد
هزینه عمل لیزر دیسک و دسترسی به آن
هزینه انجام لیزر دیسک به عوامل متعددی بستگی دارد از جمله محل انجام درمان تخصص و تجربه پزشک استفاده از تجهیزات پیشرفته و سطح خدمات پس از درمان اگرچه هزینه آن ممکن است نسبت به برخی روشهای سادهتر بیشتر باشد اما با در نظر گرفتن مزایا و زمان کوتاهتر بهبودی بسیاری از بیماران این هزینه را مقرونبهصرفه میدانند همچنین امروزه در بسیاری از مراکز درمانی تخصصی در ایران این روش قابل انجام است و بیماران میتوانند با مشاوره تخصصی گزینه مناسب را انتخاب کنند
چه کسانی کاندید مناسبی برای عمل لیزر دیسک نیستند؟
افرادی که دارای بیماریهای پیشرفته ستون فقرات هستند مانند لغزش مهرهها تنگی شدید کانال نخاعی یا پارگی کامل دیسک معمولاً برای این روش مناسب نیستند همچنین افرادی که دچار عفونت در ناحیه ستون فقرات هستند یا سابقه جراحیهای پیچیده کمر دارند باید با دقت بیشتری بررسی شوند در برخی موارد پزشک ممکن است انجام روشهای دیگر را پیشنهاد دهد
پیشگیری از نیاز به لیزر دیسک
هرچند عمل لیزر دیسک یک راهکار مؤثر برای درمان است اما بهترین راه کاهش احتمال نیاز به چنین درمانی پیشگیری از آسیب دیسک است رعایت اصول صحیح نشستن و بلند کردن اجسام ورزش منظم برای تقویت عضلات مرکزی بدن پرهیز از اضافه وزن و استراحت کافی از جمله مهمترین راهکارها برای حفظ سلامت دیسکهای بین مهرهای است
نتیجهگیری
عمل لیزر دیسک کمر یکی از پیشرفتهترین روشهای درمان غیرجراحی بیرونزدگی دیسک است که با استفاده از فناوری نوین لیزر و بدون نیاز به جراحی باز انجام میشود این روش با مزایایی چون کاهش درد سریعتر بودن روند بهبود و کاهش عوارض مورد توجه بسیاری از بیماران و پزشکان قرار گرفته است
اگرچه عمل لیزر دیسک برای همه افراد مناسب نیست اما در بسیاری از بیماران با بیرونزدگی خفیف تا متوسط نتایج بسیار خوبی ارائه میدهد رعایت توصیههای پس از درمان اصلاح سبک زندگی و مشورت با پزشک متخصص میتواند موفقیت این روش را تضمین کند در نهایت با انتخابی آگاهانه و توجه به اصول مراقبتی میتوان به بازگشت به زندگی بدون درد و فعال امیدوار بود