در سال‌های اخیر درمان‌های نوین و غیرتهاجمی جایگاه ویژه‌ای در علم پزشکی به دست آورده‌اند یکی از این روش‌ها که به طور فزاینده‌ای مورد توجه بیماران و پزشکان قرار گرفته درمان پی آر پی یا پلاسمای غنی از پلاکت است این روش که برگرفته از خون خود فرد است و بر پایه فرآوری طبیعی بدن عمل می‌کند به عنوان گزینه‌ای مؤثر برای بهبود آسیب‌ها و فرسایش‌های ناشی از بیماری‌های عضلانی و اسکلتی به‌ویژه مشکلات مربوط به دیسک کمر شناخته می‌شود پی آر پی دیسک کمر از جمله درمان‌هایی است که توانسته امید تازه‌ای به بیمارانی که از دردهای مزمن و محدودیت‌های حرکتی ناشی از بیرون‌زدگی یا تخریب دیسک رنج می‌برند بدهد این مقاله از دکتر صنعت کار، به صورت کامل و جامع به بررسی دقیق پی آر پی دیسک کمر می‌پردازد و تمامی ابعاد علمی و عملی آن را به شکلی تشریحی و توضیحی بررسی می‌کند
آشنایی با مفهوم دیسک کمر
برای درک بهتر تاثیر پی آر پی ابتدا باید شناخت مناسبی از ساختار و عملکرد دیسک کمر داشته باشیم ستون فقرات انسان از چندین مهره تشکیل شده است که بین آن‌ها بافت‌هایی نرم و انعطاف‌پذیر به نام دیسک قرار گرفته است این دیسک‌ها همانند ضربه‌گیر عمل می‌کنند و موجب حرکت نرم و بدون اصطکاک مهره‌ها می‌شوند دیسک‌ها از دو بخش اصلی شامل بخش خارجی رشته‌ای و بخش داخلی ژله‌ای شکل تشکیل شده‌اند در صورتی که دیسک به دلایل مختلف مانند فشار زیاد افزایش سن یا آسیب فیزیکی دچار تخریب یا بیرون‌زدگی شود فشار به ریشه‌های عصبی وارد می‌شود و دردهایی شدید به همراه بی‌حسی گزگز یا ضعف عضلات ایجاد می‌شود این عارضه تحت عنوان دیسکوپاتی یا بیرون‌زدگی دیسک شناخته می‌شود و در بسیاری از موارد نیازمند درمان‌های جدی است
روش‌های مرسوم درمان دیسک کمر
در گذشته درمان دیسک کمر بیشتر بر پایه استراحت مصرف داروهای ضدالتهاب فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر جراحی بنا شده بود اگرچه این روش‌ها در برخی بیماران مؤثر واقع می‌شوند اما در بسیاری موارد عوارض جانبی ناتوانی در حرکت یا بازگشت درد پس از مدت کوتاهی مشاهده می‌شود در این میان نیاز به روشی کم‌تهاجمی طبیعی و بدون خطر بیش از پیش احساس شد که زمینه را برای بهره‌گیری از پی آر پی فراهم ساخت
مفهوم و فرآیند پی آر پی
پی آر پی یا پلاسمای غنی از پلاکت یک روش درمانی زیستی و بازسازی‌کننده است که بر پایه توانایی‌های طبیعی بدن در ترمیم بافت‌ها استوار است در این روش ابتدا مقدار مشخصی از خون فرد گرفته می‌شود و پس از سانتریفیوژ کردن قسمت پلاسمای غنی از پلاکت جدا می‌شود این بخش از خون دارای غلظت بالایی از پلاکت‌ها فاکتورهای رشد و پروتئین‌های ترمیمی است که نقش مهمی در فرایند بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده ایفا می‌کند این پلاسمای تغلیظ‌شده سپس به ناحیه آسیب‌دیده مانند فضای بین‌مهره‌ای یا نزدیک به دیسک تزریق می‌شود و موجب تحریک فرایندهای ترمیمی بدن از جمله بازسازی بافت‌ها کاهش التهاب و بهبود عملکرد عصبی می‌شود
مکانیسم اثر پی آر پی در درمان دیسک کمر
پلاکت‌ها دارای فاکتورهای رشد متعددی هستند که به ترمیم سلولی افزایش رگ‌زایی و تحریک سنتز پروتئین‌های ضروری کمک می‌کنند هنگامی که پی آر پی در نزدیکی ناحیه دیسک تزریق می‌شود این فاکتورها بافت‌های آسیب‌دیده را تحریک کرده و باعث تسریع در بازسازی سلول‌های فیبری و ماتریکس خارج‌سلولی می‌شوند در نتیجه کاهش درد افزایش حرکت و بهبود عملکرد عصبی مشاهده می‌شود این اثرات به مرور زمان و به شکل طبیعی صورت می‌گیرند و برخلاف داروهای مسکن که تنها به صورت موقتی علائم را کنترل می‌کنند پی آر پی تلاش می‌کند علت اصلی مشکل یعنی تخریب بافتی را بهبود بخشد
مراحل انجام درمان پی آر پی برای دیسک کمر
درمان پی آر پی به صورت مرحله‌ای انجام می‌شود و معمولاً تحت نظر متخصص ستون فقرات یا پزشک درد صورت می‌گیرد نخست مقدار مشخصی از خون بیمار از رگ گرفته می‌شود این خون سپس در دستگاه سانتریفیوژ قرار می‌گیرد تا اجزای آن از یکدیگر جدا شوند بخش غنی از پلاکت‌ها با دقت جدا می‌شود و برای تزریق آماده می‌شود محل تزریق با استفاده از تصویر‌برداری مانند فلوروسکوپی یا سونوگرافی تعیین می‌شود تا سوزن به دقت در محل مورد نظر قرار گیرد پس از تزریق بیمار به مدت کوتاهی تحت نظر قرار می‌گیرد و ممکن است برای کاهش التهاب توصیه‌هایی مانند استراحت نسبی یا اجتناب از حرکات سنگین به او داده شود .
معمولاً تأثیرات اولیه درمان در هفته‌های نخست به شکل تدریجی ظاهر می‌شود و بسته به شدت آسیب یک یا چند نوبت تزریق لازم است.
همچنین می‌توانید برای کسب اطلاعات درباره تزریق PRP برای درد مفاصل روی لینک کلیک کنید.
مزایای درمان دیسک کمر با پی آر پی
درمان با پی آر پی مزایای متعددی نسبت به روش‌های دیگر دارد نخست این که از خون خود فرد استفاده می‌شود بنابراین خطر آلرژی یا انتقال بیماری‌های خونی وجود ندارد دوم این که این روش کاملاً کم‌تهاجمی است و نیازی به جراحی یا بیهوشی عمومی ندارد سوم این که اثرات درمانی آن طولانی‌مدت است و برخلاف روش‌هایی که تنها بر کنترل علائم تمرکز دارند پی آر پی به دنبال بازسازی ریشه‌ای بافت آسیب‌دیده است همچنین این روش دوره نقاهت کوتاهی دارد و فرد می‌تواند در مدت زمان اندکی به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد
موارد کاربرد و محدودیت‌های پی آر پی دیسک کمر
پی آر پی به‌ویژه در مواردی که دیسک دچار تخریب خفیف تا متوسط باشد بسیار مؤثر است برای مثال در بیماران جوان‌تر که هنوز انعطاف‌پذیری دیسک حفظ شده است این روش نتایج مطلوبی دارد همچنین در مواردی که بیمار نمی‌خواهد یا نمی‌تواند تحت عمل جراحی قرار گیرد پی آر پی یک گزینه مناسب و کم‌خطر محسوب می‌شود با این حال در مواردی که دیسک به‌شدت آسیب دیده یا دچار فتق کامل شده باشد ممکن است تأثیر این درمان محدود باشد در چنین شرایطی ممکن است ترکیب پی آر پی با سایر روش‌ها مانند ازون‌تراپی فیزیوتراپی تخصصی یا حتی جراحی مورد نیاز باشد
عوارض احتمالی و مراقبت‌های بعد از درمان
اگرچه پی آر پی به‌طور کلی ایمن و بدون خطر است اما مانند هر روش درمانی دیگر می‌تواند با برخی عوارض جزئی همراه باشد ممکن است فرد پس از تزریق درد یا التهاب موقت در ناحیه تزریق احساس کند که معمولاً طی چند روز کاهش می‌یابد احتمال کمی از عفونت یا واکنش‌های موضعی نیز وجود دارد که با رعایت اصول بهداشتی و تخصص پزشک قابل پیشگیری است همچنین توصیه می‌شود بیماران پس از تزریق از انجام حرکات سنگین و ورزش‌های پر فشار خودداری کنند و طبق دستور پزشک روند توان‌بخشی و فیزیوتراپی را دنبال نمایند
نقش پی آر پی در بازگشت کیفیت زندگی
یکی از بزرگ‌ترین مزایای پی آر پی دیسک کمر این است که به افراد این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به جراحی یا داروهای قوی کیفیت زندگی خود را بازیابند بسیاری از بیماران پس از درمان توانسته‌اند مجدداً به فعالیت‌های روزمره خود از جمله کار ورزش و پیاده‌روی بازگردند و از دردهای مزمن رهایی یابند این موضوع نه تنها تأثیر فیزیکی بلکه اثرات روانی مثبتی نیز به همراه دارد و موجب کاهش استرس افسردگی و افزایش اعتماد به نفس در بیماران می‌شود
نتیجه‌گیری
درمان دیسک کمر با استفاده از پی آر پی به عنوان یکی از روش‌های نوین و زیست‌سازگار در حوزه پزشکی بازساختی مورد توجه بسیاری از پزشکان و بیماران قرار گرفته است این روش که بر پایه توانایی‌های طبیعی بدن استوار است توانسته راه‌حلی مؤثر برای کاهش درد ترمیم بافت و بهبود عملکرد عصبی باشد بدون این که نیاز به جراحی یا مصرف طولانی‌مدت داروهای شیمیایی باشد پی آر پی با کمترین عوارض و بیشترین اثربخشی جایگاه مهمی در مدیریت مشکلات مربوط به ستون فقرات از جمله دیسکوپاتی یافته است در نهایت این روش می‌تواند امید تازه‌ای به بیمارانی باشد که به دنبال درمانی ایمن طبیعی و مؤثر برای مشکلات دیسک کمر خود هستند
